ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞU

Yaygın yetersizlik duyguları, sosyal inhidisyon ve eleştiriye karşı aşırı duyarlılıkla belirli bir bozukluktur.
Eleştiriler karşısında kolay incinme, birinci derece yakın akrabaları dışına yakın arkadaşları olmama veya sadece bir kişi ile arkadaşlık yapabilme.
Toplumsal ilişkilere girememe, düşük öz saygı riskleri abartma ve bunlardan kaçınma, bitip tükeneceğini düşünme görülür.
ÇKB, bağımlı ve şizoid kişilik bozukluğu ile bir arada görülebilir. Bu hastalar depresyon, sosyal fobi ve diğer anksiyete bozukluklarını geliştirmeye daha yatkındırlar.

ÇEKİNGEN KİŞİLİK BOZUKLUĞUNUN TANI ÖLÇÜTLERİ (DSM-IV)


1-Aşağıdakilerden dördünün yada daha fazlasının olması ile belirli, genç erişkinlik döneminde başlayan ve değişik koşullar altında ortaya çıkan, toplumsal ketlenmenin, yetersiz duygularının ve olumsuz değerlendirmeye aşırı duyarlılığın olduğu sürekli bir örüntü:

a)Eleştirilecek beğenilmeyecek yada dışlanacak olma korkusuyla çok fazla kişiler arası ilişki gerektiren mesleki etkinliklerden kaçınır.

b)Sevildiğinden emin olmadıkça insanlarla ilişkiye girmek istemez.

c)Mahcup düşeceği yada alay konusu olacağı korkusuyla yakın ilişkilerde tutukluk gösterir.

d)Toplumsal durumlarda eleştirileceği yada dışlanacağı üzerine kafa yorar.

e)Yetersizlik duyguları yüzünden yeni kişilerle aynı ortamda bulunduğu durumlarda ketlenir.

f)Kendisinin toplumsal yönden beceriksiz, sistem olarak albenisi olmayan biri olarak başkalarından aşağı görür.

g)Mahcup düşeceği korkusuyla kişisel gelişimlerde bulunmak yada yeni etkinliklere katılmak istemez.


SIKLIK


Genel nüfustaki sıklığın %0.5-1 arasında olduğu tahmin edilmektedir. Her iki cinste eşit oranda görülür.


TEDAVİ


Diğer kişilik bozukluklarının aksine hasta durumundan şikayetçidir ve değişmek ister ve bu nedenle psikoterapiden daha çok yaralanırlar.
Dinamik yönelimli destekleyici psikoterapi genellikle iyi sonuçlar verir.


AYIRICI TANI


Şizoid kişilik bozukluğunda da toplumdan uzaklaşma görülür. Ancak ÇKB’da hasta insan içine girmek ister fakat, sıkılganlık ve istenmeme korkusu yüzünden bunu yapamamktadır.