18 Kasım 2007 Pazar

NARSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU


Narsisistik kişilik bozukluğu, yaygın bir üstünlük duygusu, beğenilme gereksinimi ve empati yapamama ile belirli bir bozukluktur.
Hayranlık ve dikkat çekme isteği olması, sınırsız başarı, güç, zeka ve güzellik üstüne kafa yorma.
Özel bazı hakları olduğuna inanma iltifat bekleme, kıskançlık duyguları olma gibi özellikleri vardır.
Örneğin bir hasta, bütün insanlar kuyrukta beklerken kendisi, herkesin gözü önünde ve gayet doğal bir tavırla kuyruğun başına gidip işini görmeye kalkar. Başkalrı itiraz edince de şaşırır ve kızar.

NARSİSİSTİK KİŞİLİK BOZUKLUĞU TANI ÖLÇÜTLERİ (DSM-IV)


1-Aşağıdakilerden beşinin yada daha fazlasının olması ile belirli, genç erişkinlik döneminde başlayan ve değişik koşullar altında ortaya çıkan, üstünlük duygusu ve beğenilme gereksinmesi ve empati yapamamanın olduğu sürekli bir örüntü:

a)Kişinin çok önemli olduğu duygusunu taşır.

b)Sınırsız başarı, güç, zeka, güzellik yada kusursuz sevgi düşlemeleri ile meşguldür.

c)Özel ve eşi bulunmaz biri olduğuna ve ancak başka özel yada toplumsal durumu üstün kişilerin kendisini anlayabileceğine yada ancak onlarla arkadaşlık etmesi gerektiğine inanır.

d)Çok beğenilmek ister.

e)Hak kazandığı duygusu vardır.

f)Kişilerarası ilişkileri kendi çıkarı için kullanır.

g)Empati yapamaz. Başkalarının duygularını tanıyıp tanımamak konusunda isteksizdir.

h)Çoğu zaman başkalarını kıskanır yada başkalarının kendisini kıskandığına inanır.

i)Küstah, kendini beğenmiş davranış yada tutumlar sergiler.



ETYOLOJİ


NKB ‘nin genetiği ile ilgili bilgiler yetersizdir.
Psikodinamik görüşe göre, çocukluk çağında yaşanan, korku, başarısızlık yada bağımlılık gereksinimlerinin ihmal eleştiri yada alayla karşılık görmesi narsisizimin gelişmesine yol açar.


SIKLIK


Narsisistik kişilik bozukluğu nispeten nadir gibidir. Genel nüfustaki prevalansının %1’in altında olduğu tahmin edilmektedir.
Psikiyatrik tedavi için başvuran hastalar arasında bu oran daha yüksektir.

AYIRICI TANI


En önemlisi histriyonik ve borderline kişilik bozukluğundan ayırmaktır. Bu nedenle tanı ölçütleri özenle göz önünde tutulmalıdır.
Hasta iki yada üç kişilik bozukluğunun ölçütlerini karşılıyorsa tüm tanılar konulmalıdır. NKB ‘nun diğerlerinin en önemli farkı önemli olma ve büyüklük duygusudur.


TEDAVİ


Yararlı olduğu ileri sürülen tek tedavi psikoanalitik psikoterapidir.
Ancak terapi hastanın kendi narsisizminden vazgeçmesini istediğinden oldukça zordur.

Hiç yorum yok: